Mewn ysgolion, mae arweinwyr yn ceisio creu’r amodau i gydweithwyr weithio gyda’i gilydd ac i rannu syniadau’n agored. Y tu hwnt i’r ysgol, mae arweinwyr yn sicrhau cydweithio rhwng staff â diddordebau tebyg mewn sefydliadau eraill (Woods a Roberts, 2018).
Mae arweinwyr ysgolion yn edrych y tu hwnt i’w cymunedau ysgol eu hunain i feithrin rhwydweithiau gwybodaeth, ymchwil ac arbenigedd ymarferol (Brown a Poortman, 2017).
Mae arweinwyr yn ymwybodol o ffiniau a rhwystrau sy’n bodoli sy’n atal cydweithio agored. Gallant fod yn ffiniau adrannol (cyfyngu ar gydweithio rhwng adrannau) neu ffiniau sy’n ymwneud â chyfnodau (er enghraifft, atal cydweithio rhwng athrawon cynradd ac uwchradd) (Zeng a Lo, 2021).
Mae cydweithio yn rhan weladwy o ddysgu proffesiynol. Mae ymgysylltu’n gritigol â chymunedau dysgu proffesiynol -o fewn a thu hwnt i’r ysgol yn elfen bwerus o ddysgu proffesiynol (Estyn, 2017; OECD, 2018; Kools a Stoll 2016).
Mae arweinwyr yn creu’r amodau i ymarferwyr gydweithio a rhannu syniadau’n agored. Maent yn meithrin cysylltiadau cydweithredol, cefnogol a cholegol, yn eu hysgolion eu hunain, ac yn modelu a hyrwyddo deialog broffesiynol eu hunain (Cordingley et al 2015; Estyn 2017). Mae arweinwyr yn sicrhau bod gan ymarferwyr y sgiliau a’r meddylfryd angenrheidiol i ddysgu drwy ddulliau cydweithredol (ASCL, 2018). Mae staff yn myfyrio gyda’i gilydd ar sut i wneud eu dysgu eu hunain yn fwy pwerus a dysgu sut i gydweithio fel tîm. Mae staff yn teimlo’n gyffyrddus yn gofyn am gyngor gan ei gilydd, ac mae ymddiriedaeth a pharch at ei gilydd yn werthoedd craidd. Mae’r ysgol yn neilltuo amser ac adnoddau eraill ar gyfer cydweithio a chyd-ddysgu.
Mae arweinwyr yn sicrhau bod strwythurau’n cael eu cyflwyno ar gyfer trafod a chyfnewid gwybodaeth yn rheolaidd. Mae staff newydd yn derbyn cymorth sefydlu a’r holl staff yn cael mynediad i gymorth hyfforddi a mentora. Mae hyfforddwyr a mentoriaid yn cael cyfleoedd i ddysgu gyda a chan ei gilydd hefyd (Lomax, J, 2020).
Datblygu a chefnogi cyfleoedd dysgu parhaus i’r holl staff
Dysgu Proffesiynol (rolau arweinyddiaeth ffurfiol) I Cydweithio (rolau arweinyddiaeth ffurfiol)
Gofynnwyd i arweinwyr ysgolion ledled Cymru ddweud wrthym sut maen nhw’n Arwain Dysgu Proffesiynol, gan ddefnyddio pob un o’r wyth dilysnod dysgu proffesiynol dan arweiniad effeithiol fel man cychwyn. Mae’r astudiaethau achos sy’n deillio o hynny’n cynnig cipolwg ar bob math o ddulliau effeithiol o Arwain Dysgu Proffesiynol a fydd, gobeithio, yn dod â’r dilysnodau’n fyw ac yn ysbrydoli ffyrdd strategol newydd a ffres o feddwl i arweinwyr eraill yng Nghymru. Rydym am i chi Gael Eich Ysbrydoli.
Darllenwch yr astudiaethau achos
Os oes gan eich ysgol neu glwstwr enghraifft o ymarfer y gellid ei gynnwys yn yr adnodd Arwain Dysgu Proffesiynol – o dan un (neu fwy) o wyth dilysnod dysgu proffesiynol gydag arweiniad da, rydym am glywed gennych chi.