Nid yw presenoldeb ysgol isel yn broblem newydd, ond erbyn hyn, ar ôl Covid, mae yna ddylanwadau a phwysau newydd arno. Mae’n gymhleth, yn amrywio o broblemau cymdeithasol dwfn a difrifol, gorbryder gwirioneddol, yn ogystal â bod rhai teuluoedd – waeth beth fo’u cefndir economaidd-gymdeithasol – yn edrych ar bwysigrwydd presenoldeb mewn ffordd wahanol i’r gorffennol. Mae mwy o ddifaterwch, mae agweddau rhieni a’u bywydau gwaith yn newid ynghyd â lefelau uwch o herio ac ymddygiad gwrthgymdeithasol, a ddangosir yn y nifer cynyddol o waharddiadau.
Eleni, gwelwyd bod Ysgol Uwchradd Gatholig Sant Richard Gwyn yn astudiaeth achos gadarnhaol yn ei chyd-destun uwchradd lleol. Mae’r presenoldeb wedi gwastatáu yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, gan aros 3-4 y cant yn is na’r lefelau cyn Covid. Fodd bynnag, ystyriwyd ei bod yn gwneud cynnydd ym Mro Morgannwg ac yn ddiweddar rhoddodd gyflwyniad i Ysgolion Uwchradd lleol ar strategaethau i wella presenoldeb.
Ysgol gyfan – 90.1%
Blwyddyn 7 – 91.8%
Blwyddyn 8 – 90.9%
Blwyddyn 10 – 89.7%
Blwyddyn 11 – 88.0%
Mae’r canlynol yn amlinellu rhai o’r strategaethau a ddefnyddir yn yr ysgol.
Strategaeth | Effaith |
Penodi Cydymaith i’r Tîm Arweinyddiaeth i gefnogi codi presenoldeb. | Mae’r Cydymaith wedi gweithredu systemau yn seiliedig ar y Polisi Presenoldeb a gyhoeddwyd ym mis Medi 2023. |
Cyfarfodydd presenoldeb yn cael eu cynnal bob pythefnos rhwng yr Uwch Dîm Arweinyddiaeth gydag Arweinydd Presenoldeb yr ysgol – defnyddir system olrhain i drafod anghenion a chynnydd myfyrwyr unigol. | Gosodir targedau, hysbysir aelodau allweddol o’r staff er mwyn cymryd camau gweithredu a benderfynwyd gan yr Arweinydd Presenoldeb a’r Uwch Dîm Arweinyddiaeth. |
Gweithio gyda’r tîm cynhwysiant yn yr awdurdod lleol bob hanner tymor. | Defnyddio cyngor gan yr arbenigwr allanol i godi cyrhaeddiad a phresenoldeb. |
Neilltuo awr ychwanegol i Arweinwyr Cynnydd / Penaethiaid Blwyddyn i gefnogi Olrhain ac Ymyriadau Presenoldeb. | Cynhelir Cyfarfodydd Pryder Cychwynnol gyda theuluoedd/myfyrwyr er mwyn cynnal cyfathrebu rhwng yr ysgol a’u teuluoedd. |
Rhoi data presenoldeb bob pythefnos i diwtoriaid dosbarth i’w drafod â myfyrwyr. | Hysbysir myfyrwyr am eu presenoldeb diweddaraf. Mae tiwtoriaid dosbarth yn trafod presenoldeb disgyblion i godi cyrhaeddiad. |
Mae’r Arweinydd Presenoldeb yn cynnal ‘Ymweliadau Cartref’ wythnosol i weld y rhai sy’n absennol yn barhaus a’u hannog i ddod i’r ysgol. | Meithrin perthnasoedd cadarnhaol, rhoi cymorth yn ei le a chael gwared ar ffiniau i beidio â mynychu. |
Dathliadau presenoldeb tymhorol a llythyrau cadarnhaol. | Cynhelir gwasanaethau bob hanner tymor i ddathlu myfyrwyr sydd â phresenoldeb o 100% neu 97%. Defnyddir y llythyrau i ddweud wrth rieni/gwarcheidwaid bod ymdrechion eu plentyn wedi cael eu cydnabod. |
Cynhelir y cyfarfod hwn gyda’r Arweinydd Presenoldeb yn bresennol os na fu gwelliant ym mhresenoldeb y myfyriwr ar ôl 4 wythnos. Gall yr Arweinydd Presenoldeb alw ar wasanaethau cynhwysiant ar ôl y cyfarfod hwn. Mae hyn yn cynorthwyo’r broses pe bai angen cynnal cyfarfod uwchgyfeirio.
Caiff hwn ei gydlynu os na fu unrhyw welliant yn y presenoldeb ar ôl un hanner tymor. Ar y pwynt hwn, mae Pennaeth y Cyfnod Allweddol a’r Pennaeth Cynorthwyol yn ymwybodol o’r myfyriwr hwn a bydd ‘Atgyfeiriad i’r Gwasanaeth Cynhwysiant’ yn cael ei wneud.
Wrth symud ymlaen gyda chodi presenoldeb mae’r ysgol dal i fod angen:
Gydag ymateb graddedig mae’r myfyriwr bellach yn mynychu’r ysgol yn rheolaidd ac yn ymddangos yn hapus, yn cymdeithasu gyda chyfoedion ac yn cyfrannu yn y dosbarth. Mae presenoldeb yn fater cymhleth sydd angen tîm i’w gefnogi. Derbyniodd y myfyriwr hwn gymorth ADY, cynhwysiant, Iechyd ac arweinydd presenoldeb yr ysgol ar hyd y daith hon.