Fe wnaethom gyfweld â Nick Hudd, Uwch Ymarferydd Gwaith Ieuenctid, Cyngor Sir Benfro am ei daith arweinyddiaeth. Dysgwch am ei stori arweinyddiaeth isod.
Ar hyn o bryd mae Nick Hudd yn Uwch Ymarferydd Gwaith Ieuenctid i Gyngor Sir Benfro ac mae wedi gweithio yn y sector gwaith ieuenctid ers dros 20 mlynedd, i sefydliadau statudol a gwirfoddol. Mae Nick yn weithiwr ieuenctid cymwys JNC ac mae ganddo BA (Anrhydedd) mewn Gwaith Ieuenctid a Chymuned o PCYDDS. Mae wedi gweithio yn ei rôl bresennol, yn canolbwyntio ar atal digartrefedd ieuenctid am y 5 mlynedd diwethaf.
Mae Nick wedi bod yn gyfrifol am ddatblygu, cynllunio, hwyluso a gwerthuso amrywiaeth o raglenni ac ymyriadau gwaith ieuenctid ac mae’n credu bod nodi a chyd-gynhyrchu’n gynnar, gan gynnwys pobl ifanc, amrywiaeth o randdeiliaid proffesiynol a chynrychiolwyr cymunedol, yn allweddol i’w llwyddiant. Gyda gwaith ieuenctid yng Nghymru wedi’i anelu at bobl ifanc 11-25 oed, mae’n credu y gall ei addysgeg a’i fethodoleg ategu mathau eraill o addysg i gynorthwyo’r pontio o ddibyniaeth i annibyniaeth.
Dydw i ddim yn siŵr i mi erioed wneud penderfyniad penodol i fod yn arweinydd. Ar ôl gadael y fyddin roeddwn yn edrych am yrfa i’m bodloni. Cefais fy magu a chefais fy addysg yng Nghymru. Fel plentyn roedd gen i athro, Mr Parker, a oedd yn athro ysgol gynradd yn ystod y dydd ac yn Weithiwr Ieuenctid gyda’r nos. Rwy’n cofio mai ei ddull o addysgu oedd ein rhoi ni, bobl ifanc, ar lwybr darganfod yn hytrach na phenderfynu’r hyn roedd angen i ni ei wybod. Pan ddaeth cyfle i ddilyn gyrfa Gwaith Ieuenctid cofiais yr effaith a gafodd Mr Parker arnaf fel person ifanc. Wrth i’m gyrfa fynd yn ei blaen, sylweddolais yr amrywiaeth o gyfleoedd i bawb sy’n ymwneud â Gwaith Ieuenctid yng Nghymru helpu i’w hysbysu a’u siapio. Mae wir yn gymuned fach lle mae pawb yn adnabod pawb. Nid yw arweinyddiaeth yn y sector yn seiliedig ar deitl swydd neu swydd mewn sefydliad, ond yn hytrach yr ymrwymiad i wneud newidiadau cadarnhaol i fywydau pobl ifanc. Mae cyfansoddiad a gwaith y Bwrdd Gweithredu Gwaith Ieuenctid a’r is-grwpiau cysylltiedig yn dyst i hynny ac yn fy ysbrydoli i ac eraill i fod yn rhan o’i ddatblygiad.
Rwy’n meddwl ei bod yn bwysig mewn unrhyw sefydliad i ddatblygu diwylliant ac amgylchedd dysgu. Nid yw hyn bob amser yn ymwneud â mynediad at ddatblygiad proffesiynol, er bod hyn yn rhan annatod o unrhyw daith arweinyddiaeth. Mae angen cyfleoedd ar bobl i ddysgu gan eraill ond maent yn teimlo bod ganddynt ddigon o rym i ddatblygu ac ymarfer eu sgiliau eu hunain. Ni fydd popeth yn mynd yn ôl y cynllun bob amser, ac mae’n bwysig cael y gofod a’r gefnogaeth i ddefnyddio ymarfer myfyriol i ddysgu o’r pethau sy’n mynd yn dda, a’r sefyllfaoedd nad ydynt wedi bod mor llwyddiannus. Mae pobl yn aml yn diystyru pwysigrwydd defnyddio cymorth a goruchwyliaeth effeithiol yn hyn o beth, rhywbeth y rhoesom bwyslais mawr arno. Yn ogystal, mae amrywiaeth o enghreifftiau o arweinyddiaeth effeithiol ar draws y sector addysg, a gall annog staff i edrych y tu hwnt i’w lleoliad eu hunain (Gwaith Ieuenctid yn fy achos i) ysbrydoli pobl i wneud pethau’n wahanol.
Er y gallai llawer feddwl bod cyrraedd y swyddfa o flaen pawb a bod yr olaf i adael yn cynnig enghraifft o arweinyddiaeth dda, neu fod yn rhy brysur i gymryd amser i ffwrdd yn hybu ethos gwaith da, mae’n amlwg y gall dulliau o’r fath gael effaith niweidiol ar les pobl. Mae gosod ffiniau proffesiynol i reoli fy amser, bod yn agored ynghylch ceisio cymorth a chefnogaeth pan fo angen a siarad am fy niddordebau ac amseroedd y gorffennol y tu allan i amgylchedd gwaith i gyd yn enghreifftiau lle gall modelu ymddygiad cadarnhaol ddylanwadu ar ymddygiad cydweithwyr.
Yn ddiweddar cwblheais y Rhaglen Arwain a Rheoli Gwaith Ieuenctid, a oedd yn Ddyfarniad ILM Lefel 7. Er fy mod wedi cwblhau cymwysterau ILM ar lefel 4 a 5 yn flaenorol, roedd hwn yn wahanol gan ei fod yn canolbwyntio ar fy sector fy hun ac yn rhoi cyfle i mi nid yn unig archwilio sawl damcaniaeth gysylltiedig, ond efallai’r un mor bwysig, i ddysgu’n ddirprwyol gan gydweithwyr ledled Cymru. Ar lefel bersonol, fe wnaeth y cwrs fy helpu i sylweddoli fy mod weithiau’n diystyru cynnydd wrth chwilio am berffeithrwydd. O ran y sector Gwaith Ieuenctid; cadarnhaodd y cwrs fod newid ar droed gyda mwy o bwyslais ar arweinyddiaeth systemau.
Mae llawer o uchafbwyntiau wedi bod trwy gydol fy ngyrfa Gwaith Ieuenctid. Yn fwyaf diweddar rwy’n falch iawn o’r systemau a’r dulliau gweithredu yr ydym wedi’u sefydlu i helpu i atal digartrefedd pobl ifanc. Pan benderfynodd Llywodraeth Cymru bennu rôl fwy blaenllaw i’r sector Gwaith Ieuenctid wrth fynd i’r afael â’r mater a sicrhau bod mwy o adnoddau ar gael i wneud hynny, nid oedd y systemau, yr ymyriadau a’r rhaglenni wedi’u datblygu eto. Bellach bum mlynedd yn ddiweddarach, mae pob un yn ei le ac yn cael effaith wirioneddol ar fywydau pobl ifanc. Dim ond trwy fabwysiadu dull cydweithredol, gan weithio gyda sectorau eraill, y bu hyn yn bosibl; partneriaid mewn addysg, tai, gofal cymdeithasol, comisiynwyr. Gyda’n gilydd rydym yn gwneud gwahaniaeth.